عوارض وابستگی کودکان به موبایل و تبلت و راههای کاهش آن

عوارض وابستگی کودکان به موبایل و تبلت و راههای کاهش آن

در این مقاله به عوارض وابستگی کودکان به موبایل و تبلت و راههای کاهش آن می پردازیم. بررسی های جدید دانشمندان اروپایی نشان می دهد. کار زیاد با موبایل و تبلت به چشم بچه ها آسیب های جدی وارد می کند. میتواند برای سیستم عصبی و چشمی بچه ها بسیار مضر باشد

این روزها کمتر پیش می‌آید گوشی تلفن و یا تبلت دست کودکان نبینیم. بچه‌های 3 و 4 ساله حتی اگر خودشان صاحب گوشی همراه و تبلت نباشند، تمام فوت و فن‌های تلفن همراه پدر و مادرشان را از حفظ هستند. حتی بهتر از خود آنها و اگر تنها یکی دو سال بزرگ‌تر باشند، صاحب تبلت‌های اسمارت می‌شوند.

تلفن های همراه امروزه به بخش جدایی ناپذیری از زندگی نه تنها افراد بالغ و بلکه کودکان نیز تبدیل شده است. بر اساس آمار موجود چیزی نزدیک به 22 درصد کودکان 6 تا 9 سال ، 60 درصد کودکان 10 تا 14 ساله و 84 درصد کودکان 15 تا 18 ساله در آمریکا دارای تلفن همراه هستند. بر همین اساس آمار کودکان 8 تا 12 ساله که از تلفن همراه استفاده می کنند نیز افزایش پیدا خواهد کرد.

با توجه به استفاده روز افزون از تلفن های همراه در بین کودکان و نوجوانان، بر آن شدیم تا شما را با یک سری از مسائل در مورد این وسیله ارتباطی آشنا کنیم.

استفاده 75 درصدی دانش‌آموزان آمریکا از تلفن همراه

طبق گزارش مرکز تحقیقاتی PEW در طول دو سال گذشته آمار استفاده از وسایل الکترونیکی در بین دانش‌آموزان، از 52 درصد به 75 درصد افزایش یافته است؛ این در حالیست که آمارها حکایت از استفاده 38 درصدی کودکان زیر دو سال از گوشی همراه دارند، در حالی که دو سال قبل این آمار تنها 10 درصد بوده است.
درست است که کودک زیر دو سال نمی‌تواند از تکنولوژی استفاده کند اما نباید فراموش کرد که به هر حال وسایل الکترونیکی تأثیر روانی خود را به جای می‌گذارند.

استفاده 97 درصدی کودکان زیر 4 سال آمریکایی از تلفن همراه

تحقیقات جدید پژوهشگران آمریکایی نشان داده است که 97 درصد از کودکان زیر 4 سال در ایالات متحده صرف نظر از درآمد خانواده، از تلفن همراه استفاده می‌کنند.
این تحقیق که در روزنامه ایندیپندنت منتشر شده است، 350 کودک را در یک جامعه کم‌درآمد مورد مطالعه قرار داد و هشدار داد که کودکان در معرض آسیب‌های ناشی از تلفن همراه که کم هم نیستند، قرار دارند.

استفاده بیش ار حد کودکان از موبایل و تبلت

بسیاری از کودکان برای انجام بازی های اینترنتی در سنین پایین به استفاده از تبلت و موبایل روی می آورند.برخی از کودکان برای افزایش رتبه و جایگاه خود در این نوع بازی ها، حتی حاضر به پرداخت هزینه هایی هستند و گاهاً می بینیم که یک بچه خردسال با استفاده از کارت بانکی والدین از حساب آن ها برداشت کرده تا رتبه خود را در بازي ارتقاء دهد؛ ضمن این که برخی از این بازي های آنلاین دارای تصاویر مستهجنی است که کودک را با فضایی که هیچ تناسبی به سن وی ندارد، اشنا می کند و مسلما پیامدهای جبران ناپذیری در روح و روان وی به جای می گذارد.

مقصر اصلی وابستگی خردسالان به موبایل کیست؟

باید به نکته مهمی توجه کرد. و آن این که نخستین عامل وابستگی فرزندان به موبایل و فضاهای این چنینی خود والدین هستند. داستان از این جا شروع می شود که والدین برای نشان دادن مهر پدرانه و محبّت مادرانه خویش و یا برای سرگرم ساختن کودکان و این که بدون هیچ سروصدایی دست از سر آنها بردارند، در نخستین مناسبت زندگی آنها مانند تولد یا موفقیت در درس و … برای آنها تبلت، گوشی یا یک بازي الکترونیکی می خرند. غافل از این که درصورتی که این مهر و محبّت با مدیریت و کنترل همراه نباشد، حتی زمینه آسیب های جبران ناپذری را برای وی فراهم نموده اند.

محاسن و معایب استفاده از تلفن همراه

تلفن همراه با تمام اثرات منفی که دارد، وقتی در دست کودک قرار می‌گیرد باعث آرامش او می‌شود؛ هرچند کاذب؛ هر چند برای لحظه‌ای کوتاه.

کافیست به یک کودک خردسال که مدام با شیطنت‌هایش آرامش را از شما سلب کرده و مانع تمرکز شما شده است، یک گوشی همراه و یا تبلت بدهید تا ببینید چطور یک گوشه می‌نشیند بدون آنکه چیزی را خراب کند و اعصاب کسی را بهم بریزد و سرگرم بازی می‌شود.

اما واقعیت این است که آیا این نکته مثبت به آسیب‌هایی که تلفن همراه به فرزند ما می‌رساند، می‌ارزد؟ در ادامه به مضرّات تلفن همراه و آسیب‌های غیر قابل جبرانی که به کودک و نوجوان ما وارد می‌کند، می‌پردازیم:

 ضعف بینایی

بررسی‌های جدید دانشمندان اروپایی نشان می‌دهد کار زیاد با تبلت به چشم کودکان آسیب‌های جدی وارد می‌کند و می‌تواند برای سیستم عصبی و چشمی کودکان بسیار مضر باشد.

با توجه به اینکه استفاده از گوشی همراه و تبلت برای کودکان در مدت زمان کوتاه خلاصه نمی‌شود، قطعاً به بینایی آنها آسیب می‌زند.

به گفته گری هیتینگ نویسنده ارشد سایت “AllAboutVision.com” خستگی دیجیتالی چشم (Digital Eye Strain) که گاهی اوقات تحت عنوان سندروم بینایی کامپیوتری (computer vision syndrome) از آن یاد می‌شود، باعث آزردگی بسیاری می‌شود

بر اساس گزارشی که در سال 2015 میلادی از سوی انجمن بینایی ایالات متحده آمریکا با عنوان «بینایی 20/20/20 است: از چشمانتان در برابر دستگاه های دیجیتالی محافظت نمایید» به چاپ رسید، 61 درصد از آمریکایی‌ها پس از استفاده دراز مدت از دستگاه‌های الکترونیکی دچار خستگی چشم می‌شوند؛ به بیان دیگر تقریباً از هر سه آمریکایی، دو نفر را شامل می‌شود.

 بروز مشکلات عصبی در کودکان

یکجا نشینی و غافل شدن از بازی‌های کودکانه موجب بروز مشکلات عصبی در آنها می‌شود. کار زیاد با رایانه، تبلت، گوشی و حتی تماشای زیاد تلویزیون از فاصله نزدیک و مواجهه بیش از حد با منابع نوری باعث بروز این مشکل می‌شود.

انجمن متخصصین اطفال آمریکا نیز می‌گوید که کودکان پیش از دو سالگی نباید به هیچ نمایشگری نگاه کنند اما تقریبا 90 درصد کودکان تا قبل از دو سالگی به طور منظم تلویزیون نگاه می‌کنند؛ زمان مشاهده تلویزیون نیز به تدریج بیشتر می‌شود.

 پایین آمدن کیفیت خواب

زمانی که افراد به گوشی‌های هوشمند و تبلت‌های خود در تاریکی نگاه می‌کنند، طول موج کوتاه نور آبی منجر به تأخیر در ترشح ملاتونین می‌شود و پیرو آن، فرآیند خواب را سخت‌تر می‌کند.

نویسنده ارشد این تحقیقات از دانشگاه هوستون گفت: ((دستگاه‌های الکترونیکی نظیر تبلت و گوشی همراه سطح هورمون خواب را کاهش و کیفیت خواب را تحت تأثیر خود قرار می‌دهند))

متخصصان دانشگاه هوستون در ادامه می‌گویند: ((هزینه‌های پایین آمدن کیفیت خواب به خصوص در کودکان بسیار بیشتر از خستگی و خواب‌آلودگی است؛ عدم داشتن خواب منظم با خطر بالایی از افسردگی، چاقی، حمله قلبی، سکته مغزی و دیابت مرتبط است))

 به وجود آوردن اختلالات ذهنی

به گفته محققان روسی، ارسال بیش از اندازه پیام کوتاه نوعی وسواس و اختلال ذهنی به دنبال دارد. که متاسفانه نزد کاربران نوجوان بسیار رایج است.

استفاده بیش از اندازه و غیر ضروری از تلفن همراه برای کاربر استرس و پریشانی ذهنی پدید می آورد.

این اختلالات به حدی است که نوعی بیماری روانی و عصبی براساس آن تعریف شده است.  فرد مبتلا در طول روز چندین بار احساس می کند گوشی تلفن همراهش زنگ می‌خورد.

از سوی دیگر برخی اختلالات روانی به دلیل تماشای صحنه‌های نامناسب است.  در برخی بازی‌ها، فیلم‌های بلوتوثی، فیلم‌های فضای مجازی و مطالب خاص از دیگر مواردی است که نباید از آن غافل شد.

 منزوی شدن کودکان

روزنامه دیلی‌میل نوشت: ((بازی با تبلت و گوشی همراه فرصت آموزش، خواندن، نوشتن و حتی اجتماعی شدن و برقراری ارتباط با دیگران را از کودکان سلب می‌کند))

تمام روزهایی که می‌توانند بهترین گزینه‌های برقراری ارتباط کودکان با دیگران و ایجاد روابط اجتماعی مفید باشند. با بازی با وسایل الکترونیکی به هدر می‌روند.

 چاقی کودکان

محققان آمریکایی با بررسی داده‌های بیش از هزار کودک چاق اظهار کردند. ((با فراگیر شدن تبلت‌ها و گوشی‌های هوشمند چاقی کودکان بیش از قبل شیوع پیدا کرده است که در پی آن بیماری‌های متعدد دیگری نیز شکل می‌گیرند))

زل‌ زدن کودکان به صفحه نمایشگر وسایل الکترونیکی، نشستن‌های مداوم، بی‌تحرکی‌های زیاد، پایین آمدن کیفیت خواب و حتی غذا خوردن در هنگام بازی به چاقی کودکان دامن زده است.

 تومور مغزی

متخصصان انگلیسی باور دارند، تومور مغزی در نوجوانی و بزرگسالی حاصل استفاده بی‌رویه کودکان از وسایل الکترونیکی است. یک مطالعه جامع بین‌المللی در سال 2011، نشان داد، میان استفاده از وسایل الکترونیکی و ابتلا به تومور مغزی در بزرگسالی ارتباط مستقیم وجود دارد. هر چه کودک بیشتر از وسایل الکترونیکی استفاده کند، احتمال آسیب دیدن او در بزرگسالی افزایش می‌یابد.

 آسیب‌های انگشت دست کودکان

آکادمی پزشکی اطفال آمریکا هشدار می‌دهد که استفاده طولانی‌مدت از صفحات لمسی ابزارهای الکترونیکی به انگشت دست کودکان آسیب می‌زند. سرگرم شدن با تبلت و گوشی همراه فرصت بازی‌های معمولی را سلب می‌کند. به این ترتیب عضلات کودک روز به روز تحلیل می‌رود. این کار به مروز زمان حرکاتش تأخیر بیشتری خواهند داشت.

 خطر ابتلا به سرطان

از آنجایی که تلفن‌های همراه برای برقراری ارتباط از امواج رادیویی استفاده می‌کنند. یکی از مهم‌ترین نگرانی‌های استفاده از اینگونه وسایل افزایش خطر ابتلا به سرطان است.

 آسیب‌های جسمی فراوان در اثر استفاده از هندزفری

متخصصان کلینیک درمانی کالیفرنیا ابراز کردند: ((گوش دادن با صدای بلند به موزیک با استفاده از هدفون یا هندزفری به صورت طولانی‌مدت، سبب عارضه‌های مختلفی از جمله کاهش سطح شنوایی گوش به صورت موقت و یا دائم می‌شود))

هدفون به دلیل انتقال صدا به صورت مستقیم و بی‌واسطه روی سیستم شنوایی و حلق تأثیر منفی می‌گذارد

چگونه بچه را از گوشی دور کنیم ؟

عجیب است که بسیاری از مقالات در مورد بازی های موبایل، روش هایی مثل برداشتن کامپیوتر از اتاق کودک، گرفتن موبایل، نرم افزارهای محدودیت دسترسی یا از برق کشیدن کامپیوتر را پیشنهاد می دهند.

این روش ها نیازمند مواجهه مستقیم هستند، و این پیام را می رسانند که کودک فاقد خود کنترلی است.

از برق کشیدن کامپیوتر تنها کودک را عصبی می کند. یا اینکه باعث می شود به خانه دوستش برود و یا یواشکی بازی کند.

همکاری و احترام باید اولین انتخاب ها باشند

بهترین راه اینست که پیامدهای استفاده زیاد از این بازی ها و وابستگی به آنها را شرح دهید. اینگونه به آنها انگیزه دهید توازن لازم را ایجاد کنند.

گاهی با کودک خود بازی کامپیوتری کنید

به کودک اجازه دهید یکی از بازی های مورد علاقه خود را به شما آموزش دهد. با هم بازی کنید. ممکن است بازی را آموزنده، چالش برانگیز یا دلخراش ببینید

در هر حالتی، شما به کودک خود نشان می دهید که ذهن بازی دارید و دوست دارید چیزهای جدید را تجربه کنید. در عین حال، این کاری است که کمک می کند کودک را از بازی کردن زیاد دور کنید.

زمانی که شما هم با کودک تجربه می کنید بهتر به توصیه های شما گوشرمی کند. و احساس می کند که او را درک می کنید.

ثبت زمان های صرف شده برای بازی ها

از کودک بخواهید زمان صرف شده پای بازی های کامپیوتری را برای مدت یک هفته ثبت کند، یا خودتان این کار را انجام دهید.

در پایان آن را در یک نمودار نشان دهید تا به صورت دیداری ببیند چقدر از زمان خود را صرف این بازی ها می کند.

مطمئنا کودک با مشاهده این نتایج متعجب می شود.

زمانی که زمان ثبت شده و موثق دارید دیگر جای بحثی در مورد زمان صرف شده نمی ماند. مشکل و میزان آن بهتر دیده می شود.

به آنها نشان دهید که این مقدار زمان چطور می تواند به درد فعالیت های دیگر بخورد

یادگیری مهارت یک جایگزین موبایل برای کودکان به حساب می آید. با کمی تفکر لیستی از فعالیت هایی را بنویسید که می توان به جای بازی های کامپیوتری انجام داد.

تنظیم فعالیت های داخل یا بیرون از خانه برای کودک و دوستانش

به کودک خود کمک کنید تا فعالیت های جایگزین بیابد و در مورد آنها فکر کنید.

برای اینکه جذاب تر شوند به دنبال راهی باشید تا بازی ها شامل دوستان کودک باشند.

روزنامه ها، اینترنت، سراهای محله و دیگر منابع را جستجو کنید تا برنامه هایی برای فعالیت های کودک بیابید.

برای مثال، کلوپ های ورزشی، برنامه های گروهی، کوهنوردی، سفرهای ماجراجویانه و یا دیگر فعالیت های تفریحی خارج از خانه.

فعالیت های آفلاین عجیب و گران قیمت نیستند.

بسیاری از بازی های محلی و سنتی نیز وجود دارند که می توانید برای کودکان استفاده کنید.

برای آن چه که کودک دوست دارد برنامه دراز مدت تنظیم کنید.

ممکن است کودک علاقه یا هدفی داشته باشد که فعلا از دسترس خارج است. می توانید با حرکت کوچکی در این مسیر گام بردارید. حتی می توانید در یافتن آنچه کودک به آن علاقه مند است به او کمک کنید.

کودک شما نمی تواند در مورد پروژه های دراز مدت فکر کند. اما شما می توانید به او چگونگی برنامه ریزی و بودجه بندی زمان و مال خود را آموزش دهید و در صورت هر گونه پیشرفت او را پاداش دهید.

به پیشرفت کودک در بازی های غیر کامپیوتری پاداش دهید.

یکی از جنبه های جذاب بازی های کامپیوتری اینست که هر کسی می توان آنها را بازی کند و رضایت فوری دریافت کند.

دیگر مهارت ها، مانند نواختن یک آلت موسیقی نیازمند زمان، تلاش و خود نظم دهی می باشند قبل از اینکه بتوانند حقیقتا لذت بخش شوند.

با تشویق مداوم فعالیت های آفلاین کودک می توانید این فعالیت ها را برای او لذت بخش سازید. این یک روش موثر در ترک دادن کودک از گوشی است.